Η Μακεδονία είναι η μόνη δύναμη που απείλησε πραγματικά τον εβραϊσμό.
Η Μακεδονία είναι η μόνη δύναμη που απείλησε πραγματικά τον εβραϊσμό. Σε ολόκληρη την ιστορία του ο εβραϊσμός δεν έχει αγωνιστεί ποτέ για την ύπαρξή του όσο αγωνίστηκε εναντίον της Μακεδονίας. Η Μακεδονία εξέφραζε τοτε επισήμως τον ελληνισμό. Τον ελληνισμό, που απειλούσε το έθνος τους με διάλυση. Η Μακεδονία δεν απείλησε τον εβραϊσμό με σφαγές ή διώξεις, αλλά τον απείλησε με τον ανεξέλεγκτο εξελληνισμό των Εβραίων, που άφηνε τους ραβίνους χωρίς "ποίμνια". "Αφυδάτωνε" από έμψυχο δυναμικό το εβραϊκό σύστημα. Τους έκανε Έλληνες. Εξαιτίας της Μακεδονίας οι Εβραίοι για πρώτη φορά στην ιστορία τους πήγαιναν στα γυμναστήρια. Για πρώτη φορά πήγαιναν στο θέατρο. Για πρώτη φορά ερωτεύονταν ελεύθερα. Για πρώτη φορά αμφισβητούσαν τους "αλάθητους" οδηγούς της ερήμου. Για πρώτη φορά αμφισβητούσαν την αξία της εβραϊκής τους καταγωγής. Ελληνικά μιλούσαν μεταξύ τους και στην ελληνική γραμματεία αναζητούσαν απαντήσεις στα θεμελιώδη ζητήματα που τους αφορούσαν.